सीके लाल पश्चिम एसियाका अन्य इस्लामवादी राजतन्त्रहरूका तुलनामा संयुक्त अरब एमिरेट्स (यूएई) अपेक्षाकृत आधुनिक राज्य हो भन्न सकिन्छ । मुसलमानहरूले मस्जिदमा भेला भएर सामूहिक नमाज पढ्ने भएकाले खाडीतिरका सबैजसो इस्लामिक मुलुकहरूमा सप्ताहान्तको बिदा शुक्रबार दिने गरिन्छ । पश्चिमा देशहरूसँग सामञ्जस्य कायम राख्न यूएईले भने शनिबार–आइतबार अवकाश मनाउने अन्तर्राष्ट्रिय प्रचलनलाई अंगीकार गरेको छ । मुसलमान महिलाहरूले जीउ छोप्ने बुर्का एवं टाउको र घाँटी मात्र ढाक्ने हिजाबको प्रयोग व्यापक रूपमा गर्ने भए पनि व्यावहारिक पोसाकमा सजिएका कामकाजी नारीहरू दुबई एवं अबुधाबीजस्ता सहरहरूमा जताततै द
राजेन्द्र महर्जन जहिलेसम्म ऊ भुइँमा थियोकुर्सी खराब थियोजबदेखि ऊ कुर्सीमा बस्न पुग्यो भुइँ खराब भयो !– गोरख पाण्डेय/कुर्सीनामा तेस्रो पटक प्रधानमन्त्रीको कुर्सीमा आसीन भएका पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ भुइँमा बसेर गएको धेरै समय भएको छैन । तत्कालीन प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद शर्मा ओली र राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीको कृपावश संसद् विघटन भएपछि दाहाल ‘फिब्व ख्यः’ (माइतीघर मण्डला) को भुइँमा बस्न पुगेका थिए । ओलीले करिब दुईतिहाइ बहुमतको सरकारको उत्तरार्द्धका प्रमुख बनाउनुको सट्टा कुर्सी नै भाँचिदिएपछि दाहाल सडकमा पुगेका थिए, प्रतिगमनविरुद्ध आन्दोलनका
युग पाठक प्रत्येक हप्ता एउटा नयाँ स्क्यान्डलको झ्यालबाट राजनीतिको घाम उदाउँछ र सामाजिक सञ्जालको बार्दलीबाट हात हल्लाएर अस्ताउँछ । राजनीतिको नयाँ फर्मुला बनेको छ, स्क्यान्डल । स्क्यान्डल छ त राजनीति छ, छैन त छैन । तिमी विचारको कुरा गर्छौ ? हैट, विचार कहीँ बिक्ने कुरा हो ? बजारको बुर्जामा त बिक्ने कुरा पो ल्याउनुपर्छ । सिंगै राजनीति बेचिदिए पनि फरक पर्दैन । जरुरी कुरा केही छ भने त्यो हो- बिक्ने स्क्यान्डल । एक थान टुकुचा पनि उधिन्न नसक्ने कुनै सानदार मेयर हुन्छ ? छाया सेन्टरतिर पो डोजरको छाया पनि देखिन हुन्न, शाही डोजर अन्त जहाँ जोते पनि हुन्छ । व्यापारी घरानाले बाँसबारीमा अ
रेवती सापकोटा मुलुक भूपरिवेष्टित हुनुको पीडा कम गराउन र विदेशी मुद्रा आर्जनको दिगो आधार बनाउन अबको अर्थतन्त्र ज्ञानमा आधारित हुनुपर्छ । सत्ता, शक्ति तथा पूर्वाधार विकास (हार्ड पावर) एवं सीप, शिक्षा र ज्ञान अर्थव्यवस्था (सफ्ट पावर) को सन्तुलित विकास मुलुकका लागि आवश्यक छ । हार्ड पावर प्रत्यक्ष देखिन्छ, सफ्ट पावर प्रत्यक्ष नदेखिन सक्छ तर अप्रत्यक्ष रूपमा त्यसले दीर्घकालीन प्रभाव छोडेको हुन्छ । प्रत्यक्ष देखिनेमा लगानी हुनु स्वाभाविक हो तर अब त्यसलाई अप्रत्यक्ष र दीर्घकालीन प्रभाव छोड्नेमा केन्द्रित गर्नुपर्छ । सिद्धान्तले सत्ता र शक्ति परिचालन गर्ने भनेको सफ्ट पावर
कृष्ण खनाल गत साता प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले प्रतिनिधिसभामा सांसदहरूको विश्वासको मत माग्ने क्रममा दिएको लिखित भाषण तरंग पैदा गर्ने खालको लाग्यो । यद्यपि उनको भाषण सुनेर कसैले विश्वासको मत दिएका थिएनन्, ती मत पार्टी–प्रायोजित थिए । दलीय राजनीतिमा यो अस्वाभाविक पनि होइन । एक–एक सदस्यको प्रतिनिधित्व गर्ने राष्ट्रिय जनमोर्चा र नेपाल मजदुर किसान पार्टीबाहेक सबै दलले उनलाई विश्वासको मत दिए । प्रधानमन्त्रीले पाएको यो समर्थन नेपालको संसदीय इतिहासमै ‘अभूतपूर्व’ छ, भूतपूर्व मन्त्री प्रधानमन्त्रीहरूले खचाखच भरिएको संसद्जस्तै । प्रचण्ड आफैंले पनि स्
मानबहादुर बीके मुलुकले अवलम्बन गरेको आरक्षण व्यवस्थाबारे राष्ट्रिय समावेशी आयोगले केही समयअघि सार्वजनिक गरेको ‘विद्यमान सरकारी सेवामा आरक्षणको प्रभाव : अध्ययन प्रतिवेदन–२०७९’ ले सरोकारवालाहरूबीच तातो बहस सृजना गरेको छ । उक्त प्रतिवेदनले मूलतः निजामती सेवामा हाल उपलब्ध गराइएको आरक्षण व्यवस्था विक्रम संवत् २०९१ पछि कायम राख्नु वाञ्छनीय नहुने भन्दै अब कानुन बनाउँदा यसलाई ध्यान दिन सम्बन्धित मन्त्रालयहरूलाई सुझावसमेत दिएको छ । २०६४ सालमा भएको निजामती सेवा ऐनको संशोधनले आरक्षणको व्यवस्था गरेकाले तत्कालीन विधायिकाको मनसाय बमोजिम १४ वर्षमा तालिका १ मा देखाइएजस्तै आरक
सीके लाल चतुर तर रमाइलो तरिकाले व्यक्त गरिने मर्मभेदी विचार वा चोटिलो टिप्पणीलाई विदग्धोक्ति (एपग्रैम) भन्ने गरिन्छ । बठ्याइँ र विद्वत्ता भने फरक किसिमका क्षमताहरू हुन् । एमालेका सर्वेसर्वा एवं खस–आर्य समुदायका नृजातीय मुख्तियार खड्गप्रसाद शर्मा ओली भने विदग्धोक्तिको साटो उपहासात्मक वक्रोक्तिमा रमाइरहेका हुन्छन् । सायद लामो समयसम्म कारागारमा बसेकाले होला, बेलाबेलामा उनको भाषामा दीर्घकालीन कैदीहरूको कुण्ठामिश्रित भावावेग तथा झ्यालखानाबाट मुक्त भएका व्यक्तिमा देखिने डर–सन्निहित आत्मविश्वास एकसाथ पढ्न सकिन्छ । आन्तरिक विवादका मुद्दाहरूमा उटपट्याङ अभिव्यक्तिले खासै बिगार गर
चन्द्रकिशोर एक समय यस्तो थियो, जब पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले मधेशलाई साँचो अर्थमा नयाँ बिहानीमा पुर्याउँछन् भन्ने सबैको आशा थियो । त्यसो हुनुका विशिष्ट कारण थिए । प्रचण्डको नेतृत्वमा नेपालमा आन्तरिक औपनिवेशीकरणका दिन सकिए भन्ने सन्देश गएको थियो । उनको नेतृत्वमा उठान गरिएका मुद्दाहरूले गर्दा मधेशले हिजोको तीतो अतीतलाई बिर्सिएको थियो । र उनलाई समर्थन दियो । नेतृत्वले व्यापक ऐतिहासिक परिप्रेक्ष्यमा काम गरेको हुन्छ । त्यो ऐतिहासिक परिप्रेक्ष्यलाई नसम्झिने हो भने प्रचण्डप्रति अन्याय हुन जान्छ । प्रत्येक सरकार मधेशलाई एउटा पाठ दिएर जान्छ, प्रत्येक नयाँ सरकार एउटा नयाँ उम्मिद लिएर आउँछ ।
हरि रोका प्रचण्ड कुन तिकडम खेलेर प्रधानमन्त्री भए, पुरानो गठबन्धन किन भत्कियो, ओलीले बाजी मार्न मौकामा कसरी चौका हाने, देउवा चाहिनेभन्दा बाठो भएकाले कसरी तीन बल्ड्याङ खाए, कसले जित्यो र कसले हार्यो भन्नेबारे बहस जारी छ । बजार गरम छ । तर यो पंक्तिकारका विचारमा, ‘उदारवादमा आधारित वामपन्थ’ तीन दशकयता अहिले सबैभन्दा बढी संकटग्रस्त छ । वामपन्थको ऐतिहासिक उदय आफूलाई वामपन्थी भनाउने कतिपय नेता–कार्यकर्तालाई ‘वामपन्थ’ शब्दकै उचित परिभाषा थाहा नभइरहेको अवस्थामा ‘उदारवादमा आधारित वामपन्थ’ शब्दले झन् उल्झन पैदा गर्न सक्छ । अझ अचेल केही
किशोर पौडेल झन्डै एक वर्षदेखि धमिलिएको सर्वोच्च न्यायालयको वातावरण अझै पनि सङ्लिन सकेको छैन । नेपालको इतिहासमै दुर्लभ, प्रधानन्यायाधीशविरुद्ध न्यायाधीशहरूबाटै सुरु भएको आन्दोलन समयका हिसाबले सकिए पनि सारमा यथावत् छ । केही वर्षयता न्यायपालिकाको सुधारका लागि भन्दै पटकपटक न्यायाधीशहरू नै आन्दोलनमा उत्रिनुपरेको छ । यसले अन्ततः नेपालको न्यायपालिकालाई गम्भीर क्षति पुर्याएको छ । यस्ता आन्दोलनहरू सही थिए या गलत, इतिहासको कुनै कालखण्डमा समीक्षा होला, तर यति लामो आन्दोलन न्यायपालिकाले थेग्न सक्ने हो वा होइन भन्ने विषय गम्भीर बनेको छ । जनताको आस्था र विश्वासमा अडिएको न्यायपालि
नेपालीबाट युनिकोड / युनिकोडबाट नेपाली
Copyright © 2020 / 2023 - Gamakpost.com All rights reserved
_1676801399.jpg)
