विद्यालय प्राङ्गणमा मोवाई हेरेर बसिरहेका शिक्षकहरु।
सिरहा, १ फागुन। सुखिपुर नगरपालिका ५ लड्कन्हास्थित आधारभुत विद्यालय नवकाटोल लड्कन्हाका शिक्षकहरु कामै नगरी तलव भत्ता बुझिरहेका छन्। विद्यार्थी नियमित नआउने भएपछि शिक्षकहरुले दिनभर घामतापेर तलव खाने गरेको हो।
विद्यालयमा दुई शिक्षक, एक बालविकास सहयोगी र एक कार्यालय सहयोगीसहित ४ जना कार्यरत छन्। हाजिरी रजिष्टमा एक सय १७ जना विद्यार्थीको नामाङ्कन छ। उपस्थितिको अवस्था सून्य प्रायः छ। बुधबार अपरान्ह विद्यालय प्राङ्गणमा शिक्षक–शिक्षीका प्राङ्गणमा बसेर मोवाईल हेरेर बसिरहेका थिए। चारजना बालबालिका खेलिरहेका नजीकै रहेको परालको थुप्रोमा खेलिरहेका थिए। प्रधानाध्यापक भने कसैको ‘घरदेखि’ को लागि अन्यत्र गएका थिए।
पहिलो विषय विद्यालयमा विद्यार्थी नै आउँदैनन्। आएका विद्यार्थी पनि चिसो भुईमा बसेर बढ्न बाध्य छन्।
विद्यालय प्राङ्गणमा बसेर महिलाहरुसँग गफिरहेकी बालविकास सहयोगी कार्यकता सकुन्तला देवि यादवले आजमात्र विद्यार्थी कम उपस्थित भएको जिकिर गरे। तर, विद्यार्थी हाजिरी जरीस्टरमा गत माघ ६ गतेपछि हाजिरी गरिएको छैन त, किन हाजिरी नभएको? भनि प्रश्न गर्दा उनले अलमलमलिदै भने, ‘विद्यार्थी थोरै उपस्थित हुने गरेकाले हाजिरी नगरीएको हो, प्रधानाध्यापकसँग सल्लहा गरेर हाजिरी बनाउँछौं।’
विद्यालयको कक्षा ३ का विद्यार्थीको हाजिरी रजीष्टर, जसमा गत माघ ६ गतेपछि हाजिरी भएको छैन।
विद्यार्थी उपस्थित नभएपनि प्रधानाध्यापक हरि प्रसाद यादवको दिनहुँ जसो नगरपालिका र सिरहा सदरमुकाम जाने काम पर्छ। हामी पुग्दा कार्यालय सहयोगी महेश प्रसाद यादव विद्यालयकै काम विशेषले नगरपालिका गएको बताए। उनले सरको प्रायः नगरपालिका र शिक्षा विकास तथा समन्वय यीकाईमा काम पर्ने भएकाले गईरहने जानकारी दिए।
एक स्थानीयले भने, ‘प्रधान अध्यापक यादव १०–११ बजे नै विद्यालय पुगेर हाजिर ठोक्नु हुन्छ, त्यसपछि कहाँ निस्कने हो कुनै पत्तै हुँदैन।’
पछि उनकै सामुने प्रअ यादवसँग फोनमा बार्तालाप गर्दा उनी काम भएकाले समन्वय इमाईमा आएको र यहि मेसोमा यतै घरदेखी भएकाले तत्काल म यहाँ आएको प्रअले जानकारी दिए।
प्रअ यादवले पछिल्ला दिनहरुमा ३–४ जनामात्र विद्यार्थी उपस्थित हुने स्वीकार गरे। उनले विद्यार्थी उपस्थित नहुनुको कारणबारे भने केही बताउन चाहेनन्। रजिष्टरकै आधारमा पाठ्यपुस्तक, छात्रवृति, दिवाखाजा बापतको रकम प्राप्त गर्दै आएको स्विकार गरे। खाजाका रुपमा भने विद्यार्थीलाई ५ रुपैयाँमा पाईने पार्लेजी विस्कूट दिने गरेका छन्।
विद्यार्थीलाई दिवाखाजामा दिन प्रधानाध्यापकको टेवलमा राखिएको विस्कुट।
प्रधानाध्यापक हरिप्रसाद यादव आफै नियमित उपस्थित नहुँदा विद्यालयमा दिनदिनै विद्यार्थी आउने क्रमम कम भएको स्थानीयहरु बताउँछन्। स्थानीय बलराम यादवले भने, ‘यहाँ पढाई नै हुँदैन, त्यहि भएर पनि विद्यार्थी कम उपस्थित हुने गरेको हो। उनले पछिल्ला दिनहरुमा यहाँ ४–५ जना बच्चाहरुमात्र उपस्थित देख्छु।’
यस विषयमा पालिकाको शिक्षा शाखा प्रमुख रामभरोसी यादवसँग बुझ्दा उनले त्यहाँ विद्यार्थीको उपस्थिति न्यून रहेपनि ३–४ जनामात्र उपस्थित भएको भन्ने आफूले नपाएको बताए। उनले भने, ‘म पनि कहिले काही अनुगमनमा पुग्दा थोरै विद्यार्थीको उपस्थिति देख्छु। आज, ३–४ जनामात्र उपस्थित किन भएछ भन्ने विषयमा म प्रधानाध्यापकसँग बुझ्छु।’
यस पालिकाको प्रमुख रामऔतार यादव दोस्रो कार्यकाल निर्वाचित भएका हुन्। तर, आधारभुत शिक्षाको अवस्था दैनिय रहेको प्रति स्थानीयले चिन्ता व्यक्त गरेका छन्। उनीहरु पालिकामा दोस्रो पटक निर्वाचित हुँदापनि शिक्षाको विकासमा काम गर्न नसकेको बताउँछन्।
यस सम्वन्धमा नगर प्रमुख यादवलाई सम्पर्क गर्दा उनले भेटेरै यस विषयमा कुरा गरौंला भन्ने प्रतिकृया दिए।
